Lieve levende monsters
De beelden van Miró. Daar word je vrolijk van.
Zijn liefde voor beeldhouwen kreeg een grote impuls in zijn atelier op Mallorca. Tijdens wandelingen langs zee verzamelde Miró stenen en schelpen en juist ook alledaagse voorwerpen als aangespoelde lege tubes, lepels, kalebassen. Hij legde zijn zanderige spullen bij elkaar, maakte composities, voegde stukken klei toe. Zo werden het wezens. Die liet hij, soms vele malen vergroot, in brons gieten.
Als hij zijn atelier betrad kwam hij in een nieuwe wereld, bewoond door levende monsters, precies zoals hij dat graag wilde (lees ik in de catalogus). Maar het liefst plaatste hij zijn beelden buiten, zodat ze konden opgaan in de bergen, de bomen, de stenen.
Klik op de afbeelding voor vergroting en informatie.
Tot 2 maart 2025
t/m 2 maart 2025 zijn een heel aantal van zijn beelden te zien in Museum Beelden aan Zee in Scheveningen. Een fijn museum. Aan het strand. Dus je kunt na de tentoonstelling direct het strand op en met de blik van Miró dingen bekijken als vormen, los van hun functie. Laat je fantasie de vrije loop en ontdek in een schelp het beeld van een haarknot of een oog of een borst of…
Je bent nooit te oud om te spelen. Miró begon vanaf zijn 60ste echt serieus beelden te maken. Uitspraak van hem op 81 jarige leeftijd tegen zijn vriend en collega Alexander Calder: ‘I’m an established painter, but a young sculptor’. Ze kenden elkaar vanaf 1928 toen ze beide in Parijs woonden en werkten.
De tijd van Miró
Miro: Spanjaard geboren in 1893. Was in Parijs in de jaren ’20 waar het bruiste met Dada, daarnaast ontwikkelde zich daar de streng geometrische stijlontwikkeling, andere kunstenaars gingen richting het Surrealisme waar Miró een van de sleutelfiguren van was. Een stroming waarin hij zich oefende in het vrijelijk uiten van het on(der)bewuste (de tijd van psychoanalyse, van Jung..).
Miró leefde de eerste 50 jaar van zijn leven in een periode met de Spaanse Burgeroorlog en twee Wereldoorlogen. Parijs was belangrijk, Spanje ook en hij had al vanaf 1941 tentoonstellingen in New York. Een stad waar hij in 1947 acht maanden woonde en die hij fantastisch vond. Joan Miró stierf in 1983 in Mallorca waar veel van zijn beelden zijn ontstaan. Er is daar nog museum. Ken het niet: Fundació Miró Mallorca
In 1975 (het jaar dat Generaal Franco stierf) opent Fundació Joan Miró in Barcelona. Speciaal voor alle bewoners van de stad. Hij maakt ook grote sculpturen in de openbare ruimte. Juist om een stad menselijker te maken.
Fundació Joan Miró is een prachtig museum, niet overslaan als je daar bent. Veel werk uit dit museum is nu te zien op de Miró tentoonstelling in Beelden aan Zee in Scheveningen.
filmpje over tentoonstelling
Kunst op de Klapstoel kijken
In was laatst in de tentoonstelling in Beelden aan Zee in Scheveningen. Ga er vooral heen (t/m 2 maart 2025) en hieronder nog een Kunst op de Klapstoel manier om te kijken. Trouwens, Miró betekent in het spaans ‘ik kijk’.
Stap in de wereld van Miró
Ik raad je aan eerst een rondje te lopen in de tentoonstelling in Museum Beelden aan Zee en zelf te kijken. Wennen aan de wereld van Miró.
Als je hebt rondgesnuffeld, blijf dan wat langer voor een beeld dat je aantrekt staan en kijk heel precies, of kijk het beeld in de ogen en maak contact, of pak potlood en papier en onderzoek het beeld al schetsend. Dat deed ik, zoals ik hieronder beschrijf.
Daarná kun je natuurlijk het boekje van de tentoonstelling ter hand nemen voor achtergrondinformatie en zo nog meer ontdekken. Als je direct gaat lezen en daarna kijken naar een beeld (wat ik de meeste bezoekers zag doen), start je met de blik van de conservator en dan is het moeilijker van de ‘vruchtbaarheissymbolen’ e.d. los te komen, vind ik.
Miró zelf deelde over zijn beelden nooit veel uitleg. Ook in zijn schilderijen liet hij de ogen naar jóu kijken. Hij hoopte op de transcendente kracht van zijn werk. Hoop communiceren in de ellende van zijn (en onze) wereld.
Langzaam Natekenen
Met twee heel goede vriendinnen was ik op de tentoonstelling met de beelden van Miró. Eerst zelf kijken niet bijpraten… Ik ging in de zon zitten op de beschutte binnenplaats en liet mijn ogen al tekenend langzaam dwalen over een groot werk. Ik ‘voelde’ de vormen, ontdekte details (een stip, een gekerfde lijn, prachtige kleurschakeringen in het brons), liet allerlei associaties toe.
Was die schelp (dat zag ik dan wel) een oog of een borst of… Ik schetste verschillende kanten en ontdekte bollen en een rond gat (navel, borsten, billen?). Was het een wezen? Wat torende daar 3 meter boven me uit? Nee, het bleef een vorm. Stiekem liet ik prettig mijn hand over het brons glijden.
Hierna had ik meer rust en focus om zijn andere beelden te bekijken. Meer dan toen ik de tentoonstelling betrad en een eerste kennismakings-rondje liep.
Nogmaals ging ik zitten op een klapstoel (die staan in Museum Beelden aan Zee bij de garderobe van het museum). En pakte weer mijn boekje en zwierde met potlood over het blad om de lijnen te voelen. Het leek wel een toegevouwen croissant bedacht ik. Zou hij dat met klei hebben gemaakt net zoals je deeg vouwt en kneed? Ik werd ook nieuwsgierig naar de andere kant van het beeld. Ook daar schetste ik de vormen en bekeek heel precies de loop van de donkere druipende lijnen op het beeld (ook soort wezens), die zich waarschijnlijk hadden gevormd tijdens het gietproces.
Natekenen, merkte ik, maakt dat je ogen rustig over een beeld glijden. Dat je focus krijgt die ook beklijft als je verder door de tentoonstelling loopt.
Daarna keek en grapte ik over de beelden samen met mijn vriendinnen. Dat was ook heel fijn. Charmante, vaak blije, wezens zijn de Miró beelden. Wie zijn het? Wat doen ze? Wat maken ze voor geluid? Zoveel te fantaseren rond deze beelden. En ja, we keken ook in het begeleidend boekje en ontdekte dat een opgevouwen servet Miró als voorbeeld had gediend voor de vorm van van bovenstaand Personnage. Wat een gein.
