Zondag 26 maart 2023 van 12.00-17.00 uur kun je weer kunst en kunstenaars in hun atelier bezoeken in de Zamenhof in Amsterdam Noord:
Open Studio’s Zamenhofstraat 26 maart
Als voorbereiding liep ik de ateliers in ‘mijn’ gang binnen en zocht details van hun werk voor jullie uit. Ik ondekte vanalles. Lees verder “Open Ateliers zondag 26 maart”
Huis Marseille: dit fijne fotomuseum, gevestigd in twee grachtenpanden is dagelijks open van 10-17 uur en donderdag tot 21 uur. Een van de weinige plekken om maandag of op een avond kunst te kijken in A’dam.
Het hele museum is nu (letterlijk, want op elke foto) gevuld met Samuel Fosso. Je kunt je zo goed focussen op zijn type beelden te beginnen in de jaren ’70 tot nu toe. Elke serie heeft een eigen ruimte wat de rust geeft om het onderwerp op je in te laten werken. Met foto’s vaak in prachtig groot formaat afgedrukt.
Ik zag hem als tiener (jaren ’70) diverse identiteiten/types uitproberen door een bepaalde pose en kledingstijl aan te nemen (geschoten op de laatste stukjes film van zijn commerciële werk). Eenmaal beroemd, gebruikt hij zichzelf om thema’s onder de aandacht te brengen. Zo verbeeldt hij in de ‘African Spirits’ serie (2008) vrijheidsstrijders zoals Martin Luther King, Angela Davis, Patrice Lumumba en vertelt zo over Black History (met het uitdrukkelijke doel om gezien te worden in musea). Sterk is ook zijn metamorfose in, ‘de eerste’, zwarte Paus (2017).
Eigenlijk vergeet je dat hij steeds zelf op de foto te zien is. Hij verbeeldt zijn rol heel precies. Bij de serie ‘Allonzenfans’ (2013) vertelt hij het (vergeten) verhaal van de soldaten uit de West-Afrikaanse koloniën die aan de zijde van de Fransen in de Eerste en Tweede wereldoorlogen meevochten. Fosso als soldaat vertegenwoordigt nog beter deze groep mannen dan een documentaire foto zou kunnen doen.
Ik was er samen met mijn 20-jarige dochter. Tentoonstellingen bekijken is onze manier om elkaar te spreken en het biedt mij ook een jeugdige blik op wat we zien. We vergaten ditmaal één werk uit te zoeken om samen langer bij stil te staan (zitten). Dat kwam waarschijnlijk omdat er zoveel te zien is.
Voor mij was de tiener Fosso in zijn eigen fotowinkel zeer voelbaar en zeker ook de zwarte paus. De meeste emotie gaf de serie over zijn vriend Tala, die vermoord werd in zijn huis in Bangui door de militie (‘Mémoire d’un ami’, 2000). Fosso verbeeldt hier in zijn naakte kwetsbaarheid hoe de laatste uren van zijn vriend zouden kunnen zijn geweest. Het maakt me nieuwsgierig naar de serie SIXSIXSIX waar Fosso 666 keer puur te zien is: “momenten dat je lacht, dat je boos bent… zoals het leven zelf is”. Altijd op zoek de waarheid te laten zien.
Samuel Fosso, een bijzonder mens die op een bijzondere manier thema’s onder de aandacht brengt. Zijn passie voor fotografie begon op zijn dertiende en toen zijn vrije werk rond zijn 30ste ontdekt werd, gebruikte hij fotografie als middel om onderwerpen onder de aandacht te brengen. Ga kijken. Er valt veel te overdenken over zijn thema’s en zijn manier van werken.
Foto’s: © Samuel Fosso. Courtesy The Walther Collection and Jean Marc Patras / Galerie, en van mij tijdens bezoek aan huis Marseille.
Klik op de afbeelding voor informatie en vergroting.
Samen een familieportret maken. Leuk idee. Maar beetje begeleiding daarbij leek prettig.
En wat doe je dan? Dan ga je naar Jan met zijn rustige inslag en jarenlange ervaring in lesgeven. Dat bleek een topkeus. Lees verder “Familieportret”
Een tentoonstelling met eeuwenoude glinsterende religieuze objecten gecombineerd met hedendaagse lichtkunst. En dat werkt.
De opening van de bijzondere tentoonstelling ‘In het Licht’ was voor mij vrolijk en feestelijk. Her en der gesprekken met deelnemende kunstenaars, zoals Berndnaut Smilde die op het eeuwenoude klooster een regenboog toverde die eindigt bij het raam van de Abdis, wijntje erbij, genieten.
Vrolijk ook door de glunderende (terecht!) trotse curator-vriend John Prop van Polderlicht. En met hem natuurlijk de andere organisatoren/curatoren: kunstenaar Jan van Duijnhoven en Wouter Prins van museum Krona.
Maar, een opening betekent onrustig kijken. Thuis blijkt gelukkig dat veel doorwerkt, zoals: (klik op foto’s voor vergroting en informatie)
De schittering van licht dat op een gouden reliekbeeld schijnt, met daarachter een ritselend gouden matras (van traumadekens). Een dofglanzend kruis vol edelstenen, een blik door een raampje op oude monstransen. Spiegels die alles verbinden.
En ook mooi: de ruimte met de rode ronde neon ‘broken circle’. Voor mij energie. En tsja dan draai je je om en ziet het licht rond het hoofd van Maria op een paneel geschilderd 500 jaar geleden.
En dan licht als kosmisch verschijnsel. Een heuse meteoriet (dat wat rest na het uitdoven van het licht van een vallende ster) en de ledlichtjes van Cosmic Call die me doen denken aan licht dat op water speelt. (al komt het van gepixelde beelden van sterrenwolken en planeten uit pseudo-wetenschappelijke tv programma’s).
Ook het werk van Olafur Eliasson kan je op diverse manieren ervaren. De weerkaatsing op de muur, de oneindige lichtjes binnenin de lamp. Hij maakt duidelijk dat ‘licht enerzijds een natuurkundig verschijnsel is en anderzijds door ieder van ons op geheel eigen wijze wordt ervaren’.
Veel te ontdekken. Ik heb zeker niet voor alles de tijd genomen. Maar ik heb genoten en me daarnaast verwonderd over de nonnen die in de andere vleugel van de Birgittijnse Abdij Maria Refugie zitten te mediteren en zich nooit buiten de poort begeven.
Een echte aanrader. En als je nog niet genoeg kunst hebt gezien, kun je door naar het naburige Veghel waar meer moois te zien is maar dan in een oude mengvoederfabriek www.decompagnie.art
In het Licht
tot 9 april 2023
Museum Krona, Veghelsedijk 25, 5401 PB Uden
Met werk van Olafur Eliasson, Jan van Duijnhoven, Jan Andriesse, Navid Nuur, Ann Veronica Janssens, James Turrell, Marinus Boezem, Suzan Drummen, Gabriel Lester, Shezad Dawood, Willem Marijs, Matthijs Munnik, Jan Theun van Rees, Roland Schimmel, Berndnaut Smilde, Veerle Thoben, Matthijs Muller, Kees de Goede, Yayoi Kusama en meerdere (veelal anonieme) middeleeuwse meesters. De curatoren zijn Wouter Prins (conservator Museum Krona), Jan van Duijnhoven (kunstenaar) en John Prop (polderlicht)
In het Licht
Een niet traditionele Kerst-tentoonstelling
Museum Krona, een museum voor religieuze en aanverwante kunst.
Museum Krona, in het Noordbrabantse Uden, is gevestigd in een klooster waar in een aparte vleugel ook zusters Birgittinessen wonen. Eind vorige eeuw heeft het museum haar horizon verbreed door haar collectie religieuze objecten, vaak uit lang vervlogen tijden, te gaan combineren met moderne(re) kunstuitingen.
Een van de uitgangspunten van In het LICHT is de filosofie van een middeleeuwse abt genaamd Suger (we moesten ‘m even opzoeken.) Abt Suger (1080-1151) liet in Saint Denis (even boven Parijs) een kerk bouwen met zo groot mogelijke ramen en daarmee zoveel mogelijk lichtinval – en gaf daarmee het startschot voor de bouwstijl die we gothiek noemen.
In het verlengde daarvan liggen Sugers ideeën over lichtreflectie. In het kort komen die er op neer dat het licht dat een kerk binnenvalt wordt weerkaatst in het goud, zilver en/of bergkristal van kruisen, monstransen en reliekhouders op en rond het altaar, en het is precies die weerkaatsing die de gelovige ‘naar het Hogere voert’.
Een ander thema is bijvoorbeeld de fascinatie die de mens van oudsher heeft voor zon, maan en andere hemellichamen. Al het middeleeuwse materiaal heeft een religieus karakter; het moderne(re) materiaal betreft overwegend ‘seculier’ werk, gekozen omdat het vanwege inhoudelijke en/of visuele kenmerken aansluit bij een van de thema’s.
In het LICHT toont een zeer gevarieerde selectie kunstwerken. Naast reliekhouders, iconen en handschriften zijn dat schilderijen, foto’s, in situ installaties, lichtprojecties, lichtobjecten en multimediale installaties. Daar zit werk tussen van internationaal gerenommeerde namen en van mensen waarmee wij van Polderlicht eerder hebben samengewerkt. Het werk komt uit musea, bedrijfs- en particuliere collecties en uiteraard van de kunstenaars zelf.
Nog niet de gelegenheid gehad om het bijzondere werk van Ellis Scheer in de expositie Angel in the House te komen bewonderen?
Op zaterdag 14 en zaterdag 21 januari is Amsterdam Artspace geopend tussen 12.00-17.00 uur en zal Ellis zelf aanwezig zijn om je welkom te heten, rond te leiden en over haar werk te vertellen.
“Ga zitten en ervaar hoe de wereld in de jaren vijftig van de vorige eeuw aanvoelt”.
Dit klinkt als een magiër aan het werk. En dat kan wel kloppen. Ellis Scheer is een goochelaarsdochter en met haar werk probeert ze andere werelden toegankelijk te maken. Zoals bij haar project Angel in the House: hoe voelt de werkelijkheid van een huisvrouw zo halverwege de vorige eeuw?
Ellis stapte in de wereld van haar grootmoeder, die leefde in een tijd met een ideaalbeeld van de huisvrouw die haar leven wijdde aan een sfeervol en geordend huis. Hoe werkte haar dag, met de rituelen van zich steeds herhalende bezigheden. Gaf het de dag rust, structuur en houvast? Er was vast bevrediging, maar riepen die taken ook onbestemde gevoelens van eenzaamheid en onvrijheid op?
Natuurlijk spreekt dit thema mij aan. Zelf vaak gefrustreerd over de vooroordelen en onvrijheden voor vrouwen, denk ik (30 jaar ouder dan Ellis) aan mijn moeder wiens rol ik niet wilde. Onbewust nam ik natuurlijk veel van haar over. Ze was mijn dagelijkse voorbeeld. Wel had ik (mijn generatie) veel meer mogelijkheden en ruimte voor eigen beslissingen dan zij.
Naar ik hoop zetten mijn dochters (en Ellis) nog meer stappen richting een gelijkwaardige wereld. Misschien niet in een makkelijkere wereld, maar wel met veel meer bewustzijn voor de man/vrouw verhoudingen.
Dit alles kun je rustig overdenken al zittend in het decor, dat Ellis in Amsterdam Artspace heeft vormgegeven met meubels en accessoires uit die tijd. Bovendien hangen er verstilde beelden in pastel van dergelijke ruimtes waar je in je fantasie in kunt plaatsnemen. ‘Zie mij zitten als mijn (groot)moeder’. Ellis maakt ook mooie pastels van filmbeelden. Deze stills bieden de mogelijkheid je eigen verhaal te scheppen over wat daar gebeurt.
Ik zou zeggen, ga erheen. Stap in die wereld. Neem vooral een vriend of vriendin mee om samen te fantaseren en daarna verder te praten over wat je dacht en zag. Wat gebeurde daar? Waar zie je dat aan? Wat zien je nog meer? Zittend in een stoel kun je rustig de tijd nemen en opgaan in de sfeer die Ellis voor ons schiep.
Angel in the House van Ellis Scheer is te vinden in Amsterdam Artspace in de wereld van de hippe Czaar Peter buurt in Oost Angel in the House. De interieur ontwerpers van Greenberg en Oaktree hebben een deel van hun werkruimte vrijgemaakt voor wisselende tentoonstellingen. Top natuurlijk.
Je bent welkom om binnen te lopen als ze aanwezig zijn, anders stuur je van te voren een e-mail om een bezoekmoment af te spreken.
In hoeverre beïnvloedt de titel van een kunstwerk jouw kijken? Wat gebeurt er als je bij een werk leest dat het Slapeloze nachten, of Horrorkonijn heet? Waarschijnlijk iets heel anders dan als je Ochtendgloren of Fluffy leest. Lees verder “Titel”
Dat helpt om met extra onderzoekende ogen naar een kunstwerk te kijken. Hoe doet hij het? Hoe doe ik het?
Zondag 13 november tijdens Open Studio’s Zamenhof, kun je aanschuiven aan de schilder-tafel van Antoon en zelf experimenteren met de materialen die hij gebruikt. Koffiedrab, aquarelverf, houtskoolpoeder, …. Lees verder “Zelf doen”
Wees welkom zondag 13 november 2022, tussen 13.00 – 17.00 uur in de studio’s aan de Zamenhofstraat, Amsterdam.
Antoon Loomans laat in mijn atelier (110-i) zien hoe hij werkt met mudpaint, koffiedrab, verpulverd houtskool, aquarel en nog zowat natuurlijke materialen. Als je wil, mag je het zelf ook ‘ns proberen. Lees verder “Open Studio’s”
We waren weer in Zweden. Ditmaal in het zuiden vlakbij Vilshult. In het huis van Catdogeville. En daar in de buurt is een mooie plek: Wanås Konst.
Wanås Konst is een middeleeuws slot met machtige schuren en een enorme tuin vol beelden. Sinds 1987 steeds aangevuld met nieuwe site-specific sculpturen die in het park blijven na de jaarlijkse tentoonstelling. Een deel van het werk is interactief te ervaren. We klommen, schommelden, hingen wensbriefjes op. Bovendien zie ik dat er veel activiteiten worden georganiseerd. Levend, bruisend, fris…. Lees verder “Wanås Konst”
Ik ben in Zweden en onderzoek het landschap zoals Gestel dat deed in Mallorca, en gebruik de lijnen van de Kooning, en de emotie van Munch. Lees verder “Landschapslijnen”
