Het gesprek als kunstwerk, ik had er nog nooit zo over nagedacht, maar een gesprek is natuurlijk een creërend gebeuren pur sang. Tenminste een gesprek met aandacht, slow talking en slow listening zeg maar.
Ik heb van de zomer BijBind in Zaandam, op het Hembrug, deelgenomen aan een ’Samen denken’ gesprek.
Het gesprek als experiment, spannend, in het moment en respectvol. Dat zijn de woorden die bij me opkomen.
Lotte van den Berg en Daan ’t Sas zijn de stichting Building Conversation begonnen wat nu is uitgegroeid tot een collectief van kunstenaars, filosofen, activisten en aanverwanten die rondtrekken om verschillende soorten gesprekken aan te gaan en te begeleiden. Denk aan Parlement van de dingen, gesprek zonder woorden, agonistisch gesprek en nog zo wat…
Ons ’Samen denken’ gesprek van 3 uur, een gesprek met 16 deelnemers, een timer en zonder leiding zodat het gesprek vrij kan stromen is geïnspireerd op de filosofie van David Bohm, natuurkundige uit de vorige eeuw. Hij heeft een techniek ontwikkelt, de suspensie wat ‘uitstellen’ of ‘zwevende toestand’ betekent. Oftewel je denkt/voelt iets en wil het zeggen, neem even de tijd en deel het dan met de groep om er gezamenlijk naar te kunnen kijken. Je hoeft het niet in te slikken, op te lossen of af te dwingen. Je deelt het en onderzoekt het met elkaar.
Een van de dingen die je zal ontdekken is dat je nooit alleen denkt, aldus Bohm. Ons denken vindt plaats in de ruimte tussen ons.
Het was warm, van de zon en van het gesprek. Het was spannend, vermoeiend, grappig. Het was ontroerend om te zien hoe na een lange tijd, denk wel na zo’n 2,5 uur, er rust ontstond in het gesprek en we echt aan delen toekwamen en alles gezegd kon worden zonder ruis. Daarvoor was iedereen toch bezig met zichzelf, aanvallend, defensief, verklarend, wat dan ook, niets menselijks is ons vreemd. Hard werken dus maar zeer de moeite waard. Als je een keer de kans krijgt mee te doen, ik zou het zeker doen.
En ook eens BijBind gaan kijken….in Zaandam, bij t Hem:-)
www.buildingconversation.nl
www.bijbind.nl
Wat een mooie ervaring van Stijntje met hoe je een gesprek kunt voeren.
Dan denk ik direct aan een goed gesprek naar aanleiding van een kunstwerk. Met de kunstenaar, met vrienden, of zelfs met een toevallige voorbijganger.
Liefst open en onderzoekend over wat je ziet, associeert, ervaart als je naar kunst kijkt. Dat dat zoveel kan toevoegen. Dat kan spontaan maar het gebruiken van een methode om je te leiden, kan het gesprek verdiepen. Zoals: VTS, Art-based Learning of zoals Stijntje ervaarde vanuit de ‘uitstel’-techniek van David Bohm.
In Stijntjes stukje lees je hoe moeilijk het kan zijn echt een open gesprek te voeren: “….denk wel dat na zo’n 2,5 uur, er rust ontstond in het gesprek en we echt aan delen toekwamen en alles gezegd kon worden zonder ruis. Daarvoor was iedereen toch bezig met zichzelf, aanvallend, defensief, verklarend, wat dan ook, niets menselijks is ons vreemd. “
Maar ik vind het ook heerlijk om alleen te kijken. In gesprek met mezelf.