Ik loop het statige gebouw van Arti et Amicitiae binnen, een brede trap op en betreed de tentoonstelling 1+1=1. Op zoek naar De Beveiligers.
Daar staan ze. In een hoek. Vijf personen kijken me aan. Zwarte achtergrond, zwart/ grijs uniform met een enkele fluorescerende streep. Handen op de heupen, sleutels aan de riem. Een wapen?
Wat doet het met een ruimte vol kunstwerken als er, zichtbaar, beveiligers aanwezig zijn? Hoe reageer ik daarop? Voel ik me veiliger? Of juist niet (ik bedenk: Waarom moet deze plek beveiligd? Is er gevaar? Doe ik iets dat niet mag?’).
Ik kijk nog eens goed. Op hun borst staat De Rechtspraak. Ze voelen bijna echt, hun ogen volgen je, ze kunnen zo van het doek afstappen. Want nee, ze staan er niet fysiek. Deze groep beveiligers is gefotografeerd door de kunstenaars Machteld Aardse en Simone Bennett.
Wat betekent veiligheid
Dit kunstwerk maakt dat je je vragen stelt over de dagelijkse werkelijkheid. Een werkelijkheid waar het onderwerp veiligheid steeds prominenter aanwezig is. Je gaat je afvragen wat veiligheid betekent.
In de periode dat Aardse en Bennett aan dit project werkten, kwamen voor de deur van het gebouw op het Rokin protesterende studenten in aanvaring met politie. Politiemensen die in hun functie zorgen voor veiligheid. Die een opdracht hebben. Ze staan voor iets, voor het recht, voor de macht …. en menigmaal richt de frustratie zich dan op hen. Roepen beveiligers het geweld op?
Altijd besef ik me dan: het zijn allemaal net zulke gewone mensen als de groep die tegenover hen staat. Moeten beveiligers niet juist naast je staan? Zodat je kunt demonstreren, zodat je zonder gevaar kunst kunt bekijken die wringt en vragen stelt? En ook voel ik dan: het liefst heb ik dat beveiligers helemaal niet nodig zijn.
De rol van een groep
Machteld Aardse en Simone Bennett ken ik beide als kunstenaars die maatschappelijk geëngageerd werk maken en gefascineerd zijn door groepen mensen in een bepaalde rol/functie in relatie tot hun omgeving. Beide werken aan langdurige projecten, betrekken de mens en doen dat op een open en zorgvuldige manier. Aardse maakt contact vanuit het tekenen en schilderen, Bennett gebruikt vooral film en fotografie om het verhaal te vertellen.
De kunstenaars werden door het toeval (loting) aan elkaar gekoppeld voor de expositie 1+1=1 om samen een werk te maken. Dat klikte direct, ze vulden elkaar aan en maakten een werk dat echt bij elk van hun past en willen zeker nog samen dit onderwerp verder uitdiepen.
Klik op afbeelding voor vergroting en informatie.
5 meter hoge afbeelding
Terug naar de tentoonstelling. Net zoals in het imposante gebouw van de Amsterdamse Rechtbank waar deze beveiligers werken, viel ook de 6 meter hoogte van de tentoonstellingsplek in Arti de kunstenaars op. Daar moest iets mee. Daar past een smal hoog beeld van de groep beveiligers (geen horizontaal schutters-stuk). Een verticale uitsnede, een ingang. Ze zagen voor zich hoe het moest worden.
Met de plannen benaderden zij beveiligers van de Amsterdamse Rechtbank (waar Aardse aan een project werkt). Ze vertelden dat ze middels een kunstwerk vragen willen stellen over beveiliging. En daarmee over veiligheid. Vragen over hun functie als beveiligers, en dat ze de gezichten achter deze mensen wilden laten zien.
De kwaliteit van het beeld
De beveiligers werden enthousiast voor het idee en ze besloten mee te werken. De uitwerking had nog heel wat voeten in de aarde. Hoe krijg je de groep (binnen de deadline van de tentoonstelling) in een professionele studio in Haarlem? Aardse en Bennett deden geen concessies voor het eindbeeld dat ze in hun hoofd hadden, het mocht geen plak en knipwerk worden.
Kwaliteit leveren betekent dat er speciale belichting nodig is, en een goede regisseur (zijzelf!) die de personen zodanig plaatst dat ze staan zoals ze staan als ze in functie zijn (nee, niet geposeerd en nonchalant door de benen gezakt), dat ze staan als groep (als team vlak naast elkaar maak je een andere foto dan als je ieder apart fotografeert en dit samenvoegt).
Goed werkend beeld betekent dat deze kunstenaars bedenken dat de personen stiekem iets groter en hoger op het doek zijn geplaatst. Dat het doek doorloopt op de grond zodat ze eraf kunnen stappen en niet ‘aan de muur hangen’.
De beveiligers kunnen er trots op zijn. Hier zie je ze in functie. Ze blijken hun werk al jaren met toewijding te doen. Met dit sterke beeld wordt dit werk gezien, gewaardeerd, bevraagd. Zo ga je nadenken over beveiliging en veiligheid. Wat een zeer actueel onderwerp is.
Overal beveiliging
Wat ik aan dit werk in de tentoonstelling overhoud is dat ik besef dat het verschil maakt als er beveiligers in een ruimte aanwezig zijn, en me afvraag wat het met me doet. Dat het me nu opvalt hoeveel beveiligers (en camera’s) er in de openbare ruimte zijn en dat ik zo graag zou leven in een wereld waar dat niet in toenemend mate gebeurt (nodig is).
T/m 29 juni 2024 in Arti Amsterdam
Je kunt gewoon binnenlopen in Arti aan het Rokin 112 in Amsterdam om de tentoonstelling 1+1=1 te zien en kennis te maken met de groep Beveiligers. Die aanwezig zijn in een ruimte met alle andere, heel diverse, werken van de kunstenaarsparen die met elkaar gingen samenwerken. Dat bracht ontmoetingen tussen jonge en oudere kunstenaars, verbindingen tussen verschillende culturen, loslaten van gewoontes. Een mooie opzet. Te zien tot en met 29 juni, dinsdag t/m zondag van 12.00-18.00 uur. Â Meer info:Â Samenwerken, kunstenaarsduo’s in Arti
De Beveiligers zijn daarna te vinden in hun eigen Amsterdamse Rechtbank en later vast op andere plekken waar ze een uitwerking hebben. En ik hoop dat Machteld Aardse en Simone Bennett verder kunnen gaan met dit onderwerp. Ik blijf ze volgen.
Meer info:
Simone Bennett:Â www.loneproductions.eu
Machteld Aardse:Â www.machteldaardse.nl
Tentoonstelling 1+1=1Â www.1en1is1.nl
Arti et Amicitiae:www.arti.nl
Meer op Kunst op de Klapstoel over de kunstenaars:
Hearth and Home
™ oktober 2024 De rechtbank als Landschap in Rechtbank Rotterdam