Matras, Matthijs Muller, 2006
Reliekbeeld van de Heilige Agnes, Münster, na 1520
‘In het LICHT’
in Kloostermuseum Krona in Uden
Een tentoonstelling met eeuwenoude glinsterende religieuze objecten gecombineerd met hedendaagse lichtkunst. En dat werkt.
De opening van de bijzondere tentoonstelling ‘In het Licht’ was voor mij vrolijk en feestelijk. Her en der gesprekken met deelnemende kunstenaars, zoals Berndnaut Smilde die op het eeuwenoude klooster een regenboog toverde die eindigt bij het raam van de Abdis, wijntje erbij, genieten.
Vrolijk ook door de glunderende (terecht!) trotse curator-vriend John Prop van Polderlicht. En met hem natuurlijk de andere organisatoren/curatoren: kunstenaar Jan van Duijnhoven en Wouter Prins van museum Krona.
Maar, een opening betekent onrustig kijken. Thuis blijkt gelukkig dat veel doorwerkt, zoals: (klik op foto’s voor vergroting en informatie)
De schittering van licht dat op een gouden reliekbeeld schijnt, met daarachter een ritselend gouden matras (van traumadekens). Een dofglanzend kruis vol edelstenen, een blik door een raampje op oude monstransen. Spiegels die alles verbinden.
En ook mooi: de ruimte met de rode ronde neon ‘broken circle’. Voor mij energie. En tsja dan draai je je om en ziet het licht rond het hoofd van Maria op een paneel geschilderd 500 jaar geleden.
En dan licht als kosmisch verschijnsel. Een heuse meteoriet (dat wat rest na het uitdoven van het licht van een vallende ster) en de ledlichtjes van Cosmic Call die me doen denken aan licht dat op water speelt. (al komt het van gepixelde beelden van sterrenwolken en planeten uit pseudo-wetenschappelijke tv programma’s).
Ook het werk van Olafur Eliasson kan je op diverse manieren ervaren. De weerkaatsing op de muur, de oneindige lichtjes binnenin de lamp. Hij maakt duidelijk dat ‘licht enerzijds een natuurkundig verschijnsel is en anderzijds door ieder van ons op geheel eigen wijze wordt ervaren’.
Veel te ontdekken. Ik heb zeker niet voor alles de tijd genomen. Maar ik heb genoten en me daarnaast verwonderd over de nonnen die in de andere vleugel van de Birgittijnse Abdij Maria Refugie zitten te mediteren en zich nooit buiten de poort begeven.
Een echte aanrader. En als je nog niet genoeg kunst hebt gezien, kun je door naar het naburige Veghel waar meer moois te zien is maar dan in een oude mengvoederfabriek www.decompagnie.art
In het Licht
tot 23 april 2023
Museum Krona, Veghelsedijk 25, 5401 PB Uden
Met werk van Olafur Eliasson, Jan van Duijnhoven, Jan Andriesse, Navid Nuur, Ann Veronica Janssens, James Turrell, Marinus Boezem, Suzan Drummen, Gabriel Lester, Shezad Dawood, Willem Marijs, Matthijs Munnik, Jan Theun van Rees, Roland Schimmel, Berndnaut Smilde, Veerle Thoben, Matthijs Muller, Kees de Goede, Yayoi Kusama en meerdere (veelal anonieme) middeleeuwse meesters. De curatoren zijn Wouter Prins (conservator Museum Krona), Jan van Duijnhoven (kunstenaar) en John Prop (polderlicht)
Lees hieronder wat curator John Prop over deze tentoonstelling schrijft!
Hezilo Kruis, Hildesheim, voor 1079
In het Licht
Een niet traditionele Kerst-tentoonstelling
Museum Krona, een museum voor religieuze en aanverwante kunst.
Museum Krona, in het Noordbrabantse Uden, is gevestigd in een klooster waar in een aparte vleugel ook zusters Birgittinessen wonen. Eind vorige eeuw heeft het museum haar horizon verbreed door haar collectie religieuze objecten, vaak uit lang vervlogen tijden, te gaan combineren met moderne(re) kunstuitingen.
Een van de uitgangspunten van In het LICHT is de filosofie van een middeleeuwse abt genaamd Suger (we moesten ‘m even opzoeken.) Abt Suger (1080-1151) liet in Saint Denis (even boven Parijs) een kerk bouwen met zo groot mogelijke ramen en daarmee zoveel mogelijk lichtinval – en gaf daarmee het startschot voor de bouwstijl die we gothiek noemen.
In het verlengde daarvan liggen Sugers ideeën over lichtreflectie. In het kort komen die er op neer dat het licht dat een kerk binnenvalt wordt weerkaatst in het goud, zilver en/of bergkristal van kruisen, monstransen en reliekhouders op en rond het altaar, en het is precies die weerkaatsing die de gelovige ‘naar het Hogere voert’.
Een ander thema is bijvoorbeeld de fascinatie die de mens van oudsher heeft voor zon, maan en andere hemellichamen. Al het middeleeuwse materiaal heeft een religieus karakter; het moderne(re) materiaal betreft overwegend ‘seculier’ werk, gekozen omdat het vanwege inhoudelijke en/of visuele kenmerken aansluit bij een van de thema’s.
In het LICHT toont een zeer gevarieerde selectie kunstwerken. Naast reliekhouders, iconen en handschriften zijn dat schilderijen, foto’s, in situ installaties, lichtprojecties, lichtobjecten en multimediale installaties. Daar zit werk tussen van internationaal gerenommeerde namen en van mensen waarmee wij van Polderlicht eerder hebben samengewerkt. Het werk komt uit musea, bedrijfs- en particuliere collecties en uiteraard van de kunstenaars zelf.
Cosmic Call, Gabriel Lester, 2015
Broken Circle, Navid Nuur, 2011
Installatie, Suzan Drummen, 2022
Black Light Table, Willem Marijs, 2016