foto uit serie Traces
Tentoonstelling Hearth and Home (huis en haard) in Museum Hilversum
Verhouding natuur en mens
In deze kleine tentoonstelling laat audiovisueel kunstenaar Simone Bennett je aan de hand van audiofragmenten, foto’s en film ervaren hoe de verhouding tussen natuur en mens ingrijpend verandert, of toch ook niet….
Door gebruik te maken van verschillende zintuiglijke indrukken – geluid, bewegend beeld en foto’s als film-stills – neemt ze je mee in wat een traumatische ingreep, in dit geval bosbranden in Portugal, met mensen doet. Het vuur verbrandt niet alleen huis en haard, het wist ook je geheugen, het verzengt de herinneringen aan hoe het leven voor de vuurzee was.
Het blijkt voor de getuigen, de overlevenden, die alles hebben verloren, moeilijk om zich de plek en tijd van voor de branden te herinneren. Het trauma bedekt, vervaagt de herkenning en vervangt daarmee oude herinneringen. Tegelijk is er ook hoop, herrijst nieuw leven, komen nieuwe herinneringen uit deze as.
De tentoonstelling is zonder weet van de rode draad (brand) bij een eerste rondgang niet makkelijk te duiden: je gaat van een zee van geluid bij binnenkomst, naar de pracht van stillevens aan de muur op de eerst laag, via koorzang van het Dordts brandweercorps, en doorleefde handen en brandblaren op stoelen en deuren in de laag eronder, naar de film (Gentle Wildfire) in de derde laag. Ze laten zich lastig met elkaar verbinden.
De korte tijd die ik had (45 minuten voor sluitingstijd) maakte slow looking niet goed mogelijk. Pas achteraf drong de materie dieper tot me door.
Klik op afbeelding voor vergroting en informatie
Dichter bij eigen herinneringen
De tentoonstelling heeft me wél verder aan het denken gezet: aan hoe mijn eigen geheugen werkt, hoe mijn herinnering aan mijn jeugd – zonder een dergelijk traumatische geheugenwisser – ook fragmentarisch, bedekt en vervaagd is. En liet mij de vraag stellen: hoe kom ik dichter bij mijn eigen herinneringen, hoe kan ik mijn eigen geheugen openen, en wat láát zich openen.
Wat kan ik doen om de lagen onder de nieuwe bloot te leggen: het zien van beelden (foto’s), het horen (verhalen, geluiden), en het opnieuw voelen (van de grond, de aarde) van waar je herinneringen uit gevormd zijn.
Of, zoals de hoofdpersoon in de film (acteur Rúben Gomes) bij het haardvuur de verhalen van overlevenden hoort, de grond uit zijn jeugd door zijn vingers laat glijden, zich neervlijt in een kuil aan de voet van een verbrande boom.. Weer één wordt.
Dagelijks in Museum Hilversum, tot 26 oktober 2020.
Voor info: Museum Hilversum
Interview met Simone Bennett en directeur Museum Hilversum Stef van Breugel, door Manuela Klerkx.
interview Simone Bennett en Stef van Breugel
